MWANAWE IDRIS DEBY ACHUKUA UONGOZI BAADA YA KIFO CHA BABA YAKE.

 Raia wa kawaida humwita Mahamat 'Kaka', Mahamat wa Bibi kwa sababu alilelewa na bibi wa baba yake, na askari wengine humwita "miwani nyeusi" kwa sababu anapendelea kuvaa miwani ya giza. Sasa ndiye rais wao.

    

   Muda mfupi baada ya kutangazwa kwa kifo cha baba yake ambaye alitawala Chad kwa miongo mitatu na ngumi ya chuma, Mahamat, 37, ghafla alijizolea umaarufu na kuwa kiongozi mkuu wa nchi hiyo.

  Hadi saa chache kabla ya tangazo, kwa sehemu kubwa miwani nyeusi yenye nyota nne nyeusi ndiye kijana pekee aliyepewa jukumu la kusimamia kikosi maalum cha baba yake, kinachoitwa DGSSIE, na hakuwa kwenye orodha ya mrithi wa Rais Deby.

Ikiwa kungekuwa na mtu wa karibu na familia anayetajwa, basi angekuwa kaka yake, Abderahman, ambaye ni naibu mkurugenzi wa ofisi ya rais.

  Lakini badala yake ni Mahamat ambaye alichukua madaraka na kuwateua haraka majenerali 14 kuunda serikali ambayo itatawala Chad hadi "uchaguzi huru na wa kidemokrasia" ndani ya miezi 18.

Mahamat alipata mafunzo ya kijeshi ya muda mfupi huko Ufaransa, koloni la zamani la Chad, na kisha akaendelea na mafunzo yake nchini mwake kabla ya kujiunga na kikosi maalum cha urais, ambapo pia alijizolea umaarufu haraka.

   Mnamo 2009 alipata umaarufu baada ya ushindi dhidi ya wanajeshi waasi wakiongozwa na binamu yake Timan Erdimi, akitokea mashariki na karibu kuchukua jumba la N'Djamena ikiwa sio kuingilia kati kwa wanajeshi wa Ufaransa.

   Mnamo 2013 alipewa jina la naibu mkuu wa jeshi la nchi yake nchini Mali, ambalo lilimweka karibu na wanajeshi wa Ufaransa wanaopambana na vikundi vyenye msimamo mkali.

 Baba yake alitangazwa mshindi wa uchaguzi siku hiyo hiyo kifo chake kilitangazwa Aprili 20, 2021, na atatawazwa kuwa rais.

  Raia wengi wa Chad wanamjua tu kwa jina Mahamat "Kaka", maana yake "Mahamat wa Bibi" katika Kiarabu cha Chadi, kwa sababu ya kulelewa na bibi yake mzaa baba.

 Askari wengi, wanamwita "ttu na miwani nyeusi", ambaye anasemekana kuwa msiri, mpole lakini mwenye huruma kwa walio chini yake.

   Kama baba yake, Mahamat anatoka katika kabila la Zaghawa ambalo limekuwa likitoa maafisa wengi wa jeshi, lakini katika siku za hivi karibuni kumekuwa na mpasuko ndani ya kabila hilo ambalo limemfanya Rais Deby kuhamisha maafisa kadhaa wa jeshi.

  Mama wa Mahamat anatoka kabila lingine la Sharan Goran kama vile mkewe, Dahabaye Oumar Souny, mwandishi wa habari wa rais na binti wa mshirika wa zamani wa rais, Hissene Habre, ambaye alipinduliwa na Idriss Deby mnamo 1990.

Wataalam wanasema hii ni moja ya sababu kwa nini jamii ya Zaghawa inamtazama Mahamat kwa mashaka, na kunaweza kuwa na kipindi cha usawa.